Vùng đồng bằng thấp
Khá bằng phảng chiếm phần lớn diện tích, được bồi đắp bởi phù sa
các dòng sông với các bãi bồi hiện đại, bãi bồi cao và các bậc thềm. Xen giữa
các bãi bồi hiện đại và các bãi bồi cao còn có các vùng trũng với nhiều hồ, đầm
(dấu vết của các dòng sông cổ). Đó là các ô trũng tự nhiên rất dễ bị úng ngập
trong mùa mưa lũ và khi có mưa lớn ớ các huyện Đông Anh, Gia Lâm, Thanh Trì,
Thanh Oai, Quốc Oai, Chương Mĩ, ứng Hòa, Mĩ Đức.
Do được khai phá và canh tác từ lâu đời nên hiện nay ở Hà Nội có
hệ thống đê chạy dọc các triền sông khiến cho các cánh đồng không được bồi đắp
phù sa hằng năm và phái xây dựng nhiều công trình thuỷ lợi để tưới và tiêu
nước.
Vùng đồi núi
Tập trung ớ phía bắc và phía tây thành phố. Đây là rìa phía đông
nam của dãy núi Tam Đảo có độ cao từ 20 – 400 m, với đỉnh núi Chân Chim cao 462
m,… Vùng đồi núi thấp của dãy núi Ba Vì – Viên Nam và dãy núi đá vôi Quốc Oai,
Chương Mĩ, Mĩ Đức tiếp nối nhau thành một dải chạy dài theo hướng tây bắc –
đông nam, án ngữ ranh giới phía tây cúa thành phố. Trừ núi Ba Vì – Viên Nam với
đỉnh cao nhất là đính Vua cao 1296 m thuộc huyện Ba Vì và các dải núi đá vôi
Chương Mĩ-Mĩ Đức với đính cao nhất là núi Thiên Trù 378 m ở khu danh thắng
Hương Sơn nối tiếng, còn lại đại bộ phận vùng đồi núi thấp có địa hình gò đồi
lượn sóng với độ cao trung bình 25 – 50 m.
Địa hình của Hà Nội thấp dần từ bắc xuống nam và từ tây sang đông.
Điều dòng chảy tự nhiên của các con sông chính chảy qua Hà Nội. Do địa thế cao
và dốc nên vùng đồi núi thấp rất thiếu nước, đặc biệt trong thời kì mùa khô,
phái sử dụng nguồn nước tưới từ sông, hồ tự nhiên và nhân tạo.
Khoáng sán của Hà Nội tương đối phong phú và đa dạng với hàng loạt
mỏ và điểm quặng của trên 40 loại khoáng sán khác nhau, nhưng nhìn chung có quy
mô nhỏ.
Khoáng sán nhiên liệu có than, bao gồm cả than bùn, than nâu.
Khoáng sản kim loại đen có mangan, titan, sắt,… phân bố ở phía bắc – tây bắc;
kim loại màu như đồng, chì, kẽm và chủ yếu là vàng ở Ba Vì. Khoáng sản vật liệu
xây dựng có đá vôi, tập trung ở Mĩ Đức, cao lanh – sét tập trung ở Xuân Mai và
Ba Vì, đá ốp lát ở Chương Mĩ. Ngoài ra, trên địa bàn Hà Nội còn có các loại
cuội, sói, cát, đá ong với trữ lượng đáng kế, chất lượng tốt.
Đọc thêm tại: